Güneşli Bilgi Bahçesi Yazılar

Olumsuz Bir Olayı Kime Söyleriz? Kişisel Bir Merakla Başlayan Yolculuk Hayatta bazı anlar vardır; midede ani bir kasılma, zihinde hızlanan düşünceler ve “Bunu birine söylemem gerekiyor” hissi aynı anda ortaya çıkar. Olumsuz bir olay yaşandığında — bir hata, bir kayıp, bir kriz ya da beklenmedik bir sonuç — çoğumuz refleks olarak aynı soruyla baş başa kalırız: Olumsuz olay bildirimi ilk kime bildirilir? Bu soru sadece organizasyonel bir prosedürle ilgili değildir. Aynı zamanda bilişsel, duygusal ve sosyal süreçlerin iç içe geçtiği derin bir insan deneyimini barındırır. Bu yazıda, olumsuz olay bildirimi konusuna psikolojik bir mercekten bakıyorum. Bunu yaparken tek bir mesleki…

Kelimenin gücü, sadece insan zihninde yankılanan seslerden ibaret değildir; o, toplumsal yapıları şekillendiren, bireysel hayatları dönüştüren ve ruhsal derinliklere inen bir araçtır. Edebiyatın dünyasında, her kelime bir dünyadır, her anlatı bir evrendir. Bugün, bir kasabanın adını duyduğumuzda, o adın ardında ne tür hikayelerin, mitlerin ve anlamların yattığını keşfetmek istiyoruz. Keşap, belki de çoğumuz için bir kasaba adı olmanın ötesindedir; onun edebiyatla, kültürle ve hafızayla olan bağlantılarına ışık tutmak, sadece bir yerin değil, o yerin sembolik gücünü anlamak anlamına gelir. Keşap’ın neyi meşhur olduğunu anlamak, edebiyatın büyülü gücüyle bu yerin hikayesine derinlemesine inmeyi gerektiriyor. Keşap: Sadece Bir Yer Mi, Yoksa Bir…

Örf Adet Kuralları Nelerdir? Bir Genç Yetişkinin Gözünden Ankara’da, 25 yaşında bir ekonomi öğrencisi olarak, hem akademik hem de sosyal hayatta sıkça karşılaştığım bir soru var: Örf adet kuralları nelerdir? Bu soruyu duyduğumda genelde aklıma hemen çocukluğumda annemle birlikte büyüklerin evlerine gittiğimizde öğrendiğim bazı öğretiler geliyor. Hani bazen büyükler bize “Bunu yapma, şöyle yap!” derler ya, işte o anlar aslında örf ve adetlerin nasıl bir temel oluşturduğunu anlamamız için çok önemliydi. Örf ve adet kuralları, toplumların kültürel yapısının bir parçası, insanların bir arada huzur içinde yaşabilmesinin bir yoludur. Ancak bu kurallar sadece geçmişin mirası değil, bazen iş dünyasında ve günlük…

Yanlılık Nedir Psikolojide? Herkesin bir bakış açısı vardır. Ama ya bakış açımız yanlış yönlendiriliyorsa? Ya da farkında olmadan bazı şeyleri kendi düşünce kalıplarımıza göre şekillendiriyorsak? Bu yazıda, psikolojideki en temel kavramlardan birine, yani yanlılığa odaklanmak istiyorum. Yanlılık nedir, neden bu kadar önemli, ve hayatımızda nasıl şekil alır? Yanlılık: Psikolojinin Gizli Oyuncusu Yanlılık, basit bir tanımla, insanların düşüncelerini, kararlarını ya da davranışlarını objektif olmayan bir şekilde şekillendirmeleridir. Yani biz insanlar, gerçeği olduğu gibi görmek yerine, onu kendi deneyimlerimiz, inançlarımız ya da duygusal durumlarımıza göre yorumlama eğilimindeyiz. Ama tabii, bu süreç çoğu zaman farkında olmadan gerçekleşiyor. Hepimiz bir şekilde yanlılık yapıyoruz; bunun…

Doku Nedir Görsel? Felsefi Bir Bakış “Bir şeyin görünüşü, onun gerçeğiyle aynı mıdır?” Bu soru, yalnızca felsefenin değil, insana dair tüm varoluşsal sorgulamaların temel taşıdır. Görsel bir algı olarak doku, hayatımıza sıkça girer, ama ondan tam olarak neyi anlıyoruz? Sadece bir yüzeyin hissedilen yapısı mı, yoksa varlıkların en temel düzeydeki yapısal gerçeğiyle ilişkili daha derin bir şey mi? Bu yazı, dokunun görsel ve felsefi boyutlarını etik, epistemolojik ve ontolojik bakış açılarıyla tartışarak, düşündürücü bir yolculuğa çıkarmayı hedefliyor. Ontolojik Perspektif: Doku ve Varlık Doku: Görünmeyen Yapının Yüzeyi mi? Ontoloji, varlık ve varlığın doğası üzerine derinlemesine düşünen bir felsefi disiplindir. Dokuyu, bir…

Definede Balık İşareti Ne Anlama Gelir? Bir Ekonomi Perspektifi Herhangi bir kaynak sınırlı olduğunda — ister zaman, ister sermaye, ister doğal kaynak — seçim yapmak zorunlu olur. Kaynakların kıtlığı ve seçimlerin sonuçları üzerine düşünen herkes bilir ki, elimizde ne kadar az kaynak varsa, kararlarımızın etkisi o kadar büyük olur. Bu bağlamda “definede balık işareti ne anlama gelir?” sorusunu basit bir arkeolojik merakın ötesine taşıyabiliriz: Bu işaret, sınırlı kaynaklara yön vermenin sembolik bir metaforu olarak mikroekonomiden makroekonomiye, davranışsal ekonomiden kamu politikalarına uzanan ekonomik düşüncelerle harmanlandığında zengin bir analiz zemini sunar. Mikroekonomi: Balık İşaretinin Bireysel Seçimler Bağlamında Anlamı Mikroekonomi, bireylerin ve firmaların…

Kıl Dönmesi Hızlı İlerler Mi? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme İstanbul’da yaşamak, her an bir farklılık, bir çeşitlilik içinde var olmak demek. Toplu taşımada, sokakta, işyerinde… Her yerde insanlar, farklı hayatlar ve farklı hikayeler var. Kıl dönmesi gibi, genellikle sağlıkla ilişkilendirilen bir sorunun toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet açılarından nasıl şekillendiğini düşündüğümde, aklıma sürekli olarak kendi gözlemlerim ve deneyimlerim geliyor. Bu yazıda, “Kıl dönmesi hızlı ilerler mi?” sorusunu toplumsal yapılar, normlar ve farklı grupların karşılaştığı zorluklar açısından ele alacağım. Kıl Dönmesi: Bir Sağlık Sorunundan Daha Fazlası Öncelikle kıl dönmesinin ne olduğunu kısaca hatırlayalım. Kıl dönmesi,…

Google Kişiler Ne İşe Yarar? Daha Fazla mı, Yoksa Daha Az mı? İzmir’de yaşayan biri olarak, günümüzün dijital dünyasında hemen herkesin telefonunda en az bir “kişiler” uygulaması vardır. Peki ama Google Kişiler ne işe yarar? Herkesin hayatında var ama ne kadar faydalı olduğu, ne kadar gerekli olduğu konusunda ciddi bir kafa karışıklığı var. Ben de size burada samimi bir bakış açısıyla, bu uygulamanın güçlü ve zayıf yönlerini ele alacağım. Herkesin favorisi olabilir ama bazılarımız için tam anlamıyla gereksiz bir özellik de olabilir. Google Kişiler Ne İşe Yarar? Ne Kadar İyi? Öncelikle Google Kişiler’in işlevine bakmakta fayda var. Birçok kişi için…

Aynel Yakîn: Toplumsal Düzenin Temel Dinamikleri Üzerine Bir Analiz Günümüzde toplumları anlamak, birer sosyal varlık olarak bizlerin üzerinde taşıdığı güç ilişkilerini çözümlemek, karmaşık bir etkileşim ağını anlamayı gerektiriyor. Bu ağın merkezinde ise iktidar, kurumlar, ideolojiler, yurttaşlık ve demokrasi gibi olgular yer almakta. Aynel yakîn, bir kavram olarak, “gözle görmek” ile ilgili bir anlam taşısa da, toplumsal güç dinamikleri üzerine yapılan derinlemesine bir incelemede, fiziksel gerçeklikten çok, toplumsal gerçekliklerin gözlemi olarak ele alınabilir. Bizler, toplumu sadece gözle görmekle yetinmeyip, ona dair doğruları içselleştirerek bir tür “bilgi” ediniriz. Toplumun düzenini anlamak için, bu bilginin, yaşadığımız çevrenin ve içinde bulunduğumuz iktidar ilişkilerinin nasıl…

Apple Books Ücretli Mi? Ekonomik Perspektiften Derinlemesine Bir Analiz Bir sabah, kahvenizi içerken, akıllı telefonunuza göz attınız ve Apple Books üzerinde okuma listenizi gözden geçirdiniz. Ancak, dikkatlice incelediğinizde, kitapların çoğu ücretli görünüyor. “Apple Books gerçekten ücretli mi?” sorusu aklınıza takılabilir. Bu soruya cevap verirken, sadece dijital okuma alışkanlıklarımıza odaklanmakla kalmamalı, aynı zamanda bu tür dijital platformların ekonomik etkilerini, piyasa dinamiklerini ve bireysel tercihler üzerindeki sonuçlarını da göz önünde bulundurmalıyız. Ekonomi, kaynakların kıtlığına ve bu kaynaklar üzerindeki seçimlerin sonuçlarına dayanır. Dijital platformlar, özellikle Apple Books gibi büyük oyuncular, bu temel ekonomik ilkelere nasıl hizmet eder? Hem bireysel hem de toplumsal açıdan…