Kategori: Makaleler

Çorumluların Nasıl Yazılır? Kültürel Kimlik, Dil ve Toplumsal Yapılar Üzerine Bir Antropolojik İnceleme Antropologlar, toplumların dilini, geleneklerini, ritüellerini ve sembollerini inceleyerek, insan kültürünün derinliklerine inmeye çalışırlar. Her kelime, her cümle, bir toplumun tarihini ve kimliğini yansıtan bir pencere açar. Bu yazıda, “Çorumlular nasıl yazılır?” sorusuna antropolojik bir perspektiften bakacak ve Çorumluların dildeki yansımasını, toplumsal yapılarını, kimliklerini ve kültürel ritüellerini keşfedeceğiz. Çünkü dil, bir kültürün kalbidir ve yazılı bir ifade, o kültürün ruhunu taşır. Çorumluların Kimlik İnşası ve Dil Çorum, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir il olup, tarihi ve kültürel açıdan oldukça zengin bir geçmişe sahiptir. Bu bölgenin halkı,…

Katakulli Nasıl Yazılır? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Dil Yolculuğu Diller, toplumların hafızasıdır. Bir kelime bile, geçmişin izlerini, bugünün kültürel dokusunu ve geleceğe dair umutları içinde taşır. “Katakulli nasıl yazılır?” sorusu kulağa yalnızca bir dil bilgisi meselesi gibi gelebilir, fakat aslında bu kelimeyi yazma biçimimiz; tarih, kimlik, kültür ve hatta iletişim biçimlerimizle yakından ilgilidir. Gelin, bu kelimenin ardındaki hikâyeyi birlikte keşfedelim ve farklı toplumlarda nasıl anlamlar taşıdığını konuşalım. Katakulli Kelimesinin Kökeni ve Anlam Katmanları “Katakulli” kelimesi, dildeki kökleri kadar çağrıştırdığı anlamlarla da zengin bir yapıya sahiptir. Her ne kadar Türkçede yaygın bir kelime olmasa da, kimi coğrafyalarda bir halk deyimi,…

Uzman Doktordan Sonra Ne Gelir? Ekonominin Penceresinden Bir Meslek Yolculuğu Ekonomi, yalnızca para ve piyasalarla değil, aynı zamanda insanın kaynaklarını yönetme biçimiyle ilgilidir. Her karar, sınırlı imkânlar içinde bir tercih, her tercih bir fırsat maliyetidir. Bir ekonomist için yaşamın her alanı bir piyasa gibidir; arz ve talep, risk ve getiri, yatırım ve geri dönüş… Bu bakışla “Uzman doktordan sonra ne gelir?” sorusu, yalnızca bir kariyer merakı değil, aynı zamanda ekonomik bir denklemdir. Çünkü hekimlikte de tıpkı ekonomide olduğu gibi, bilgi, emek ve zaman sınırlı; buna karşılık beklentiler sonsuzdur. İnsan Sermayesi: Uzmanlıktan Sonraki En Büyük Yatırım Ekonomide “insan sermayesi” kavramı, bireyin…

Kasara Ne Demek Denizcilik? Bilimsel Bir Merak Yolculuğu Denizcilik dünyası, yüzyıllardır insanlığın en büyük keşif ve ticaret yollarını şekillendiren bir alan oldu. Ancak bu alanın kendine has bir dili, terimleri ve kavramları vardır ki, bunlar çoğu zaman sadece denizciler tarafından bilinir. Bu kavramlardan biri de “kasara”dır. Belki bir gemi güvertesinde yürürken ya da bir denizcilik belgeselinde duymuş olabilirsiniz. Peki, kasara ne demek? Neden bu kadar önemli? Gelin, bu terimi bilimsel bir merakla ele alıp herkesin anlayabileceği şekilde inceleyelim. Kasara Nedir? Temel Tanım ve Tarihsel Arka Plan Kasara, denizcilikte bir geminin güvertesinde yer alan ve çoğunlukla ön veya arka kısımlarda bulunan…

Türkiye’de Kobra Nerede Yaşar? Bir Antropolojik Perspektif Dünyanın farklı coğrafyalarındaki kültürler, insanlık tarihinin derinliklerinden bugüne kadar birbirinden çeşitli inançlar, ritüeller ve sembollerle şekillenmiştir. Bu çeşitlilik, sadece insanların kendi kimliklerini değil, aynı zamanda doğa ile olan ilişkilerini de yansıtır. Bu yazı, doğadaki bir varlık olan kobra yılanının Türkiye’deki varlığı üzerinden, toplumsal yapıları, kültürel anlamları ve sembolik kullanımlarını keşfetmeyi amaçlıyor. Kobra, sadece korkutucu bir yırtıcı olmakla kalmaz, aynı zamanda birçok kültürde güçlü bir sembol olarak karşımıza çıkar. Peki, Türkiye’de kobra nerede yaşar? Onun varlığı, sadece ekolojik bir fenomen değil, aynı zamanda toplulukların kimlikleriyle ve kültürel ritüelleriyle nasıl ilişkilidir? Gelin, kobra yılanının Türkiye’deki…

“Karındaş,” bugünün gündelik Türkçesinde kulağa nostaljik gelen ama kökü çok somut bir hakikate dayanan bir sözcük: Aynı “karın”dan, yani aynı anneden doğan kardeş. Evet, “kardeş” kelimesinin ata biçimi. Fakat mesele sadece etimoloji değil; bu sözcüğün yanlış, ideolojik ve hukuki bağlamlardan kopuk kullanımına itirazım var. Karındaş Kime Denir? Romantik Masalları Bir Kenara, Tanımı Netleştirelim Önce iddiamı koyuyorum: “Karındaş” kelimesini “her tür yakınlık” için kullananlar, dili sulandırıyor; hukuku, kültürü ve tarihi bulanıklaştırıyor. Karındaş, kelime kelime okursak “karın-daş”: aynı anneden doğan kardeş. Yani uterin kardeş (ana bir), tam kardeş de olabilir ama vurgusu annededir. “Kandaş” (kan bağı olan) ile karıştırmak, “kardaş” (Azerice/Türk lehçelerinde…

Kartezyen Rasyonalizm Nedir? Akıl ve Toplum Arasında Bir Düşünce Yolculuğu Bazı kavramlar vardır ki onları anlamak, sadece tanımlarını bilmekle mümkün olmaz; onları farklı pencerelerden görmek, hissetmek ve üzerine düşünmek gerekir. “Kartezyen rasyonalizm” tam da böyle bir kavram. Kimimiz için aklın ve mantığın en saf hali, kimimiz içinse insanın kendini anlamaya çalıştığı bir yolculuktur. Peki Kartezyen rasyonalizm nedir, nereden doğmuştur ve neden hâlâ düşünce dünyasında bu kadar güçlü bir etkiye sahiptir? Rasyonalizmin Doğuşu: Akıl Çağının Temeli Kartezyen rasyonalizm, adını 17. yüzyılda yaşamış filozof René Descartes’tan alır. “Kartezyen” sözcüğü, onun Latinceleştirilmiş adı olan Cartesius’tan türetilmiştir. Rasyonalizm ise bilginin temel kaynağının duyular değil,…

Kan Çiçeği Ne İşe Yarar? (Küresel–Yerel Bir Yolculuk) Merhaba! Farklı açılardan bakmayı seven biri olarak bugün “Kan çiçeği ne işe yarar?” sorusunu; balkonlarımızın minik saksılarından dünya kültürlerine uzanan geniş bir pencereden konuşalım istiyorum. Rengine adını veren o canlı “kırmızı” bazen umut, bazen yas, bazen de dayanıklılık demek… Hadi birlikte hem küresel hem yerel hikâyelerine bakalım ve siz de kendi deneyimlerinizi yorumlarda paylaşın. Kısaca: “Kan çiçeği” adı, farklı bölgelerde kırmızı tonlu birden çok süs bitkisi için kullanılır; temel işlevi estetik değer katmak, polinatörleri (arı, kelebek) çekmek, yer yer kültürel/ritüel anlamlar taşımak ve şehir yaşamında mikro-ekolojik faydalar sağlamaktır. “Kan Çiçeği” Ne Demek?…

Hûrî, İslam inancında cennette müminlere vaat edilen, saf ve güzel bakire kadınları ifade eden bir kavramdır. Kelime, Arapça kökenli olup, “hûr” (حور) kökünden türetilmiştir ve bu kök, “beyazlık” veya “gözün beyazının saf ve parlak olması” anlamına gelir. Türkçede ise “hûrî” şeklinde kullanılır ve bu kullanımda “-î” eki, “özellik taşıyan” anlamı katar [1]. Hûrîlerin Cennetteki Yeri Kur’an-ı Kerim’de hûrîler, cennetin nimetleri arasında yer alır. Örneğin, Rahman Suresi’nde “Onlar çadırlarda sadece eşleri için ayrılmış gözlerinin siyahı simsiyah, beyazı bembeyaz fevkalade güzel hûrîlerdir!” (Rahman, 55/72) şeklinde bir ifade bulunur. Ayrıca Vâkıa Suresi’nde “Bir de iri gözlü güzel yüzlü hûriler” (Vâkıa, 56/22) denir. Bu…

İzmir Karataş Nereye Bağlı? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Derinlemesine Bir Analiz Bazı yerler vardır ki yalnızca coğrafi konumlarıyla değil, taşıdıkları kültürel anlamlarla da zihinlerde yer eder. “İzmir Karataş nereye bağlı?” sorusu da kulağa yalnızca basit bir yön sorusu gibi gelebilir ama aslında içinde tarih, kimlik, toplumsal hafıza ve hatta küresel anlamda şehirlerin nasıl algılandığına dair pek çok ipucu barındırır. Eğer sen de bir konunun farklı yönlerini merak eden, dünyaya hem yakından hem de uzaktan bakmaktan hoşlanan biriysen, bu yazı tam sana göre. — İzmir Karataş Nerede? Kısa ve Net Cevap İzmir’de “Karataş” denildiğinde aslında akla iki önemli unsur gelir: ilki…